ภาพพิมพ์ มีกี่ประเภท?

การพิมพ์ภาพเป็นศิลปะที่มีความหลากหลายและยาวนานมากในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ มีเทคนิคและประเภทต่างๆ ของการพิมพ์ที่สามารถนำมาใช้ในการสร้างภาพพิมพ์ให้มีเอกลักษณ์และความงดงาม ซึ่งแต่ละประเภทมีวิธีการและลักษณะที่แตกต่างกันไป ในบทความนี้เราจะมาอธิบายถึงประเภทต่างๆ ของการพิมพ์ภาพที่สำคัญและเป็นที่นิยม

ภาพพิมพ์ มีกี่ประเภท?

การพิมพ์แกะไม้ (Woodcut)
การพิมพ์แกะไม้เป็นเทคนิคการพิมพ์ภาพที่เก่าแก่ที่สุด โดยศิลปินจะใช้ไม้แผ่นใหญ่เป็นแม่พิมพ์ จากนั้นแกะสลักลวดลายที่ต้องการลงบนไม้ โดยส่วนที่ไม่ต้องการพิมพ์จะถูกแกะออก เมื่อแกะเสร็จแล้วจะทาหมึกบนแม่พิมพ์และนำกระดาษมาวางทับแล้วกดให้หมึกติดบนกระดาษ
การพิมพ์แกะโลหะ (Engraving)
การพิมพ์แกะโลหะเป็นเทคนิคที่ใช้โลหะ เช่น ทองแดงหรือสังกะสี เป็นแม่พิมพ์ ศิลปินจะใช้เครื่องมือที่มีความแหลมคมแกะลวดลายลงบนโลหะ เมื่อลวดลายถูกแกะเสร็จแล้วจะทาหมึกลงในร่องที่แกะไว้ จากนั้นจะลบหมึกส่วนเกินออก และนำกระดาษมาวางทับแล้วกดเพื่อให้หมึกติดบนกระดาษ

การพิมพ์กัดกรด (Etching)
การพิมพ์กัดกรดเป็นเทคนิคที่ใช้โลหะเป็นแม่พิมพ์เช่นเดียวกับการพิมพ์แกะโลหะ แต่มีขั้นตอนเพิ่มเติมโดยการเคลือบผิวหน้าโลหะด้วยขี้ผึ้งหรือสารเคลือบอื่นๆ จากนั้นใช้เข็มหรือเครื่องมือแหลมเขียนลวดลายลงบนผิวหน้าโลหะ เมื่อเสร็จแล้วจะนำโลหะไปแช่ในสารกัดกรดเพื่อกัดให้เกิดร่องลึกตามลวดลายที่เขียนไว้ หลังจากนั้นจะทำความสะอาดและทาหมึกลงในร่องแล้วพิมพ์ลงบนกระดาษ

การพิมพ์ลายเส้น (Drypoint)
การพิมพ์ลายเส้นเป็นเทคนิคการพิมพ์ที่ใช้เข็มหรือเครื่องมือแหลมแกะลวดลายลงบนโลหะโดยตรง ไม่ใช้สารกัดกรด การแกะจะทำให้เกิดเส้นที่มีความลึกไม่เท่ากัน ซึ่งเมื่อนำไปพิมพ์จะได้ภาพที่มีลักษณะเฉพาะตัวและมีความเป็นธรรมชาติ

การพิมพ์แผ่นแม่พิมพ์ (Lithography)
การพิมพ์แผ่นแม่พิมพ์เป็นเทคนิคที่ใช้หินปูนหรือแผ่นอะลูมิเนียมเป็นแม่พิมพ์ โดยใช้หลักการที่ว่าน้ำและน้ำมันไม่สามารถผสมกันได้ ศิลปินจะใช้ดินสอพิเศษหรือหมึกที่มีน้ำมันเขียนลวดลายลงบนแผ่นแม่พิมพ์ จากนั้นจะเคลือบด้วยสารเคมีที่ทำให้ส่วนที่ไม่มีน้ำมันสามารถจับกับน้ำได้ เมื่อพิมพ์จะทาหมึกลงบนแม่พิมพ์ ซึ่งหมึกจะติดเฉพาะส่วนที่มีน้ำมัน แล้วนำกระดาษมาวางทับและพิมพ์
การพิมพ์ผ้าไหม (Screen Printing)
การพิมพ์ผ้าไหมหรือที่เรียกว่า Silk Screen เป็นเทคนิคที่ใช้ผ้าไหมหรือแผ่นไนลอนขึงบนกรอบไม้หรือโลหะ จากนั้นจะทำลวดลายที่ต้องการพิมพ์ลงบนแผ่นกระดาษหรือฟิล์มที่มีความทึบแสง แล้วนำไปวางทับบนผ้าไหมและฉายแสง UV เพื่อทำให้ส่วนที่ทึบแสงติดบนผ้าไหม เมื่อล้างแผ่นฟิล์มออกจะได้ลวดลายบนผ้าไหม จากนั้นจะทาหมึกลงบนผ้าไหมและใช้ไม้ปาดหมึกผ่านลวดลายบนผ้าไหมเพื่อให้หมึกติดลงบนวัสดุที่ต้องการพิมพ์

การพิมพ์อินทากลิโอ (Intaglio Printing)
การพิมพ์อินทากลิโอเป็นเทคนิคการพิมพ์ที่ใช้แม่พิมพ์โลหะ โดยลวดลายจะถูกแกะหรือกัดลงบนโลหะในลักษณะที่ลึกลงไปจากพื้นผิว หมึกจะถูกใส่ลงในร่องลึกที่แกะไว้ แล้วนำกระดาษมาวางทับและกดเพื่อให้หมึกติดบนกระดาษ